Özellikleri ve Tarihçesi: Türkiye de üretimine yeni başlanılan PEPİNO Peru menşeli olup, G. Amerika nın diğer ülkelerinde de yetişmektedir. Patlıcangiller familyasından olan bu ürünün üretimi doğal ekolojisinde çok yıllık üretim şansına sahip olduğu halde, ekonomik anlamda bir üretim olduğunda tek yıllık üretim şekli tercih edilmektedir.
Yetiştirildiği Yerler: Fide ile üretilip, meyvelerin belli bir büyüklüğe ulaşıncaya kadar bol su verilir. Olgunlaşma döneminde su verme azaltılır. Bol güneş ve temiz havayı sever. Kapalı ortamlarda bitki büyür ancak meyve vermez. Güneşe bakan açık balkonlarda 7-10 numaralı saksılarda yetişip meyve verebilir. Pepino meyvelerinin büyüklükleri çeşitlerine ve uygulanan kültürel işlemlere göre farklılık göstermektedir. Örneğin: Meyve seyretmesinin yapılmadığı koşullarda meyve ağırlığı 40-50 grama kadar düşerken salkımda tek meyve bırakılan uygulamalarda 1300 gr kadar çıkabilmektedir. Ancak pazara sunulan meyve büyüklüğü 250-500 gr olmalıdır. Kaliteli meyve ve ekonomik bir üretim için 1 salkımda 2 veya 3 meyve olmalıdır. Meyve seyretmesi meyveler ceviz büyüklüğüne ulaşınca yapılır. Bir fidede 3 ana gövde bırakır, diğer yan dallar ve meyveler fazla büyümeden periyodik olarak budanır. Böylece daha fazla ışıklama ile meyve tutumu sayısında artışlar sağlanır.
Faydaları: İçerdiği A ve C vitaminleri sayesinde idrar yolları, solunum yolları enfeksiyonlarında vücudun direncini arttırır. Ayrıca yara ve diş iltihaplarına karşı etkilidir. Kan damarlarının kuvvetli olmasını sağlar.
Bazı insanlar sağlık iksiri diye nitelendirdikleri pepino yu çeşitli rahatsızlıklar için tüketirken bazıları da meyve olarak hatta cilt bakımı için tüketiyor. Pepino olgunlaşmadan ve olgunluk seviyesine ulaştığı meyve hâlinde de tüketilebiliyor. Meyvenin ham hâli özellikle şeker hastaları için tavsiye ediliyor çünkü tam olgunlaşmamış pepinonun şeker oranı daha düşük olduğundan rahatlıkla kullanılabiliyor. Kanser hücrelerinin yok olmasında büyük etki sağladığı ve kolesterolü düşürdüğü kullanıcıları tarafından belirtilen meyve, hücre yenileyici özelliği ile çocukların gelişiminde; C vitamini deposu olma özelliği ile vücut direncini artırmada; kalsiyum bakımından zenginliğiyle ağrıların giderilmesinde etki sağlıyor.
Ayrıca Pepino, böbrek kumunda etkili olduğu kadar anemi hastalarına fayda sağlıyor. Afrodizyak (Cinsel duyguları veya isteği uyaran veya artıran) etkisi yaratıyor. Uyku düzenini dengede tutuyor.
Regl dönemini düzene sokuyor, menopoz döneminde yaşanan psikolojik sorunlarda olumlu etki yaratıyor. K vitamini bulunduğundan kanın pıhtılaşmasını kolaylaştırıyor.
Çocuklarda kemik gelişimi sağladığı, eklem romatizmasında faydalı olduğu ve hemofili (Kanın pıhtılaşmasındaki bir bozukluğa bağlı kanama hastalığı) hastalığına iyi geldiği belirtilmektedir.
Bayanlar cilt bakımı içinde kullanmaktadır. Meyveleri mideye indirip, yaşlanma hali veya belirtileri karşı (anti-aging) etkisi olması nedeniyle kabuklarını da cilt bakımı için yüzlerine sürüyorlar.
MEYVENİN BİLİNEN FAYDALI ÖZELİKLERİ Şeker Hastalıkları, Kemik Erimesi, Dalak Yetmezliği (Tromoksin), Bağırsak Kanseri, Gen Hastaları, Mide Rahatsızlığı, Anemi (Kansızlık) Hastaları, Hemofili Hastaları (Kanın Pıhtılaşmasındaki Bir Bozukluğa Bağlı Kanama Hastalığı), Çocuklarda Kemik Gelişimi Sağlamakta, Eklem Romatizmasına İyi Gelmekte, Kolesterolü Düşürmekte (Hastaları tarafından beyan edilmiştir), Kilo Problemi Olanlar Daha Çok Tüketmektedir.
Muhafaza Koşulları: Ticari anlamda sera üretimi önerilir. Gece gündüz sıcaklık farkı fazla olmayan ılıman bölgelerimizde ( Karadeniz , Ege , Marmara , Akdeniz ) bahçe üretimi yapılabilir. Pepino soğuğa karşı duyarlı olup, +5º de bitki gövdesi zarar görür, 0ºde tamamen kurur. Bu nedenle gece ayazlarına karşı korunmalıdır.
Nasıl ve Nerede Kullanacağız? Kavun, Muz , Ananas, aromalı meyveyi dolapta soğutarak ince kabuğu soyularak kavun gibi yenilebileceği gibi, meze olarak, dondurmalara katılarak, karışık meyve salatalarında garnitür olarak kullanılmakta, reçeli yapılmakta hatta bazı G. Afrika ülkelerinde süs bitkisi olarak değerlendirilmektedir.
Besin Değerleri: 1 kg. meyvede 56 gr. suda eriyebilir kuru madde verir. 57 gr. suda eriyebilir şeker, 1 gr. Protein, 480 mg. C vitamini, 107 mg. P, 1150 mg. K bulunmaktadır.
PEPİNO YETİŞTİRİCİLİĞİ; Fide ile üretilip , meyvelerin belli bir büyüklüğe ulaşıncaya kadar bol su verilir. Olgunlaşma döneminde su verme azaltılır. Bol güneş ve temiz havayı sever. Kapalı ortamlarda (Oda, Limonluk gibi) bitki büyür ancak meyve vermez. Güneşe bakan açık balkonlarda 7-10 numaralı saksılarda yetişip meyve verebilir. Pepino meyvelerinin büyüklükleri çeşitlerine ve uygulanan kültürel işlemlere göre farklılık göstermektedir.
Örneğin: Meyve seyretmesinin yapılmadığı koşullarda meyve ağırlığı 40-50 grama kadar düşerken salkımda tek meyve bırakılan uygulamalarda 1300 grama kadar çıkabilmektedir. Ancak pazara sunulan meyve büyüklüğü 400-700 gr. olmalıdır.
Kaliteli meyve ve ekonomik bir üretim için 1 salkımda 2 veya 3 meyve olmalıdır. Meyve seyretmesi meyveler ceviz büyüklüğüne ulaşınca yapılır. Bir fidede 3 ana gövde bırakır, diğer yan dallar ve meyveler fazla büyümeden periyodik olarak budanır. Böylece daha fazla ışıklama ile meyve tutumu sayısında artışlar sağlanır.
AÇIK ARAZİDE PEPİNO YETİŞTİRİCİLİĞİ Pepino u açık arazide, serada ve isterseniz saksıda yetiştirebilirsiniz. Açık arazi de yetiştirmek için mevsim özelliklerine bağlı olarak soğuk fazla olmayan dönemlerde dikim yapılmalı yetiştirme işlemi yapılabilmektedir. Domates ve biber gibi sebzelerin yetiştiği bütün ortamlarda yetişebilme kabiliyetine sahiptir.
Öncelikle arazi koşullarının dikime hazırlanması gerekmektedir. Yetiştiricilikte damla sulama tavsiye edilmektedir. Yaz dönemi şartlarında günlü 1 litreye yakın su ihtiyacı bulunmaktadır. Gübreleme işlemi yapılmadan da üretim yapılmakta. Sağlık için tamamen doğal koşullar tavsiye edilmektedir.
Yetişme döneminde ideal sıcaklık 15 ile 25 santigrat derece arasıdır. Çiçeklerin döllenmesi doğal olarak yapılmaktadır (bahsedilen sıcaklık şartlarında)
Hasat döneminde ise meyveler el ile sıkıştırılmamalıdır. Meyve olgunluk dönemi sıcaklık şartları ne kadar fazla olur ise meyvenin lezzeti ve aroması o daha güzel olmaktadır. SERADA PEPİNO YETİŞTİRİCİLİĞİ; Serada pepino yetiştirmek açık arazide olduğu gibi dikim şartlarını takip etmek gerekir. Domates dikim dönemlerinde dikim yapılamalıdır.
Serada pepino yetiştiriciliğine ise açık araziden farklı olarak kış döneminde çiçek döllenmesinde organik amaçlı olarak bombus arısı koyulması tavsiye edilmektedir.
Gübreleme olarak ise özellikle dikim döneminden önce hayvansal gübrenin araziye yada dikim yapılacak setlere verilmesi gerekmektedir.
Dikim şartları ayarlanamamış ise fidan tutulduktan sonra azot, fosfor ve potasyum dengesinin bitkinin ihtiyacına göre ayarlanmalıdır. Yani serada patlıcan yetiştiriciliğine uygun davranmak ve program izlemek tavsiye edilmektedir. Dikimden sonra hasat dikim dönemine ve hava şartlarına bağlı olmakla birlikte, ortalama olarak eylül ayında dikilen fidanın meyvesi ocak ayında, ekim ayında dikilen ise şubat sonunda hasat dönemi gelmektedir. Dikimden 4- 4,5 ay sonra meyve hasat edilir. |